Jan Lebenstein

Figura (1)

Tusz lawowany, gwasz na papierze.
Wymiary: w śr p-p:  17 x 17 cm, 33 x 31 cm (z ramą)
Certyfikat autentyczności.

Prezentowana praca, stworzona w latach ’60 XX w., należy do jednego z najbardziej rozpoznawalnych i fascynujących cykli Jana Lebensteina – „Figur Osiowych”, które stanowią emblemat malarstwa artysty. Lebenstein komponował swoje dzieła, zarówno obrazy, jak i rysunki, według ściśle przemyślanego schematu. „Figury” charakteryzują się wertykalnym, osiowym podziałem, wzdłuż którego rozlewają się płaszczyzny barw utrzymanych w z pozoru nieefektownej, ziemistej, beżowo-brązowej tonacji. W swojej twórczości Lebenstein często nawiązywał do tekstów kultury, starożytnej mitologii oraz Biblii, szukając w nich drogi ku nowoczesnemu myśleniu o sztuce i kształtując przy tym jej apokaliptyczną wizję.

Z tych na pierwszy rzut oka nieoczywistych przedstawień wyłaniają się transpozycje ludzkich figur, szkieletów dzikich zwierząt oraz wizerunki przeskalowanych owadów. Prace te odzwierciedlają fascynację artysty archaicznymi kulturami, przywodząc na myśl totemy związane z religijnym kultem. Figury rozpościerające się wzdłuż osi zarysowane są wyraźnym, czarnym konturem, na który nachodzą płynne tła. „Figury osiowe” Lebensteina powstawały zarówno w technice olejnej na płótnie, jak i – jak w przypadku prezentowanej pracy – malowane były gwaszem na papierze. Wartość tych emblematycznych kompozycji potęguje bogactwo malarskiej materii. Charakterystyczną chropowatość i ziarnistość faktury artysta osiągał nie tylko w pracach olejnych, ale również na papierze, co widoczne jest w tej pracy.

Category: Tag:
Share:

Jan Lebenstein (1930 – 1999) w latach 1948-1954 studiował malarstwo w ASP w Warszawie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa i Artura Nachta-Samborskiego. W 1955 wziął udział w wystawie w warszawskim Arsenale. Zaprzyjaźniony w czasie studiów z Mironem Białoszewskim, swą pierwszą wystawę indywidualną pokazał w 1956 w Teatrze na Tarczyńskiej. W 1959 zdobył Grand Prix de la Ville de Paris na I Biennale Młodych w Paryżu i w tym roku przeniósł się na stałe do Paryża. Po seriach „figur kreślonych” (na papierze milimetrowym) i „figur hieratycznych” z lat 1955-1958 maluje cykl „figur osiowych” (1958-1962), które wystawia w Paryżu i USA. Równolegle w 1960 zaczyna rysowane „karnety”, rodzaj dziennika, który w przyszłości dostarczy motywów wykorzystanych w obrazach. W latach 1964-1965 maluje „Bestiarium”, cykl fakturowych, archaizowanych stworów przypominających prehistoryczne wykopaliska. Bezpośrednio po nich wprowadza do swych obrazów postaci ludzkie i fantastyczne, odgrywające sceny ni to mitologiczne, ni to ze snu, często przesycone erotyką. W 1970 projektuje witraże dla Centre du Dialogue w Paryżu. W W 1971 otrzymuje obywatelstwo francuskie 1974 powstają gwasze inspirowane Folwarkiem zwierzęcym George’a Orwella. W latach 1976-1989 tworzy wyłącznie w technice gwaszu i pastelu, podejmując tematykę mitologiczną i zaczerpniętą z Biblii: cykle ilustracji do Księgi Hioba (wyd. 1979) i do Apokalipsy (wyd. 1986) w nowych przekładach Czesława Miłosza. W 1989 powraca do malarstwa olejnego (cykl „Pergamon”). Artysta otrzymał m. in. nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w 1976, Nagrodę Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w 1985, Nagrodę im. Jana Cybisa w 1987. (źródło Agra Art)