Spacerując w chmurach

Postaci na jego obrazach często lewitują w powietrzu, niejako poszukując dla siebie nowego, lepszego świata. Częstym motywem jego prac jest rodzinne miasteczko Witebsk. Ponadto malarz często malował dziwaczne czerwone ptaki i skrzydła, które stanowią wymowny symbol marzeń i pragnienia oderwania się od rzeczywistości. Stałym motywem jego prac była miłość dwojga kochanków, a jego muzą była żona.

Marc Chagall (prawdziwe nazwisko Mojsza Zacharowicz Szagałow) urodził się w 1887 roku w okolicach Witebska na Białorusi. Malarz miał korzenie semickie, urodził się w ubogiej, wielodzietnej rodzinie. Pomimo prawnych ograniczeń, w 1906 roku wyjechał do Petersburga, by studiować malarstwo najpierw w Szkole Carskiego Towarzystwa Upowszechniania Sztuki, a potem u Jelizawiety Zwancewej.

Chagall dorastał w domu pozbawionym sztuki. Rodzina Chagallów wyznawała judaizm chasydzki, który zabrania jakiegokolwiek wizualnego przedstawiania dzieł Bożych. Kiedy Chagall w końcu zaczął malować takie obrazy, spotkały się one z ostrą krytyką ze strony jego rodziny, do tego stopnia, że jego pobożny wujek odmówił podania mu ręki.

Otrzymawszy stypendium, w 1910 roku wyjechał do Paryża, gdzie zetknął się z ówczesną awangardą, między innymi z Apollinairem czy Fernandem Legerem.
W 1914 roku odbyła się jego pierwsza paryska indywidualna wystawa w popularnej wówczas berlińskiej galerii „Der Sturm”.
Mieszkając w Paryżu, był biedny: jego dieta składała się z połowy śledzia dziennie. Podobno malował nago, by nie musieć prać jedynego ubrania.

Malarz po kilku latach pobytu w Paryżu wrócił do Rosji. Tam ożenił się z Bellą Rosenfeld, a niedługo potem przyszła na świat córka Ida. Bella wspomina pierwsze spotkanie z Chagalem – jego oczy były tak niebieskie, jakby spadły prosto z nieba. Bella pojawia się na wielu obrazach Chagalla, a on często przedstawia ją unoszącą się w powietrzu, przeciwstawiającą się grawitacji swoją miłością.

„Glebą, która żywiła korzenie mojej sztuki, był zawsze Witebsk”.

Chagall starał się uchwycić samą esencję życia chłopa i duszę swojego domu, twierdząc, że miasto ma kapryśną obecność i istnieje głównie w jego duszy i snach. Krowy, stodoły, kury, konie, pracujące kobiety i tańczący skrzypkowie wypełniają jego dzieła, oddając ducha chłopskiego życia.

Rewolucja bolszewicka początkowo sprzyjała karierze Chagalla, został komisarzem sztuk pięknych w okręgu witebskim oraz założył Akademię Sztuk Pięknych. Szybko jednak okazało się, że ideologia komunistyczna stanowi poważne ograniczenie dla wolności artystycznej, dlatego w 1922 roku Chagall ostatecznie opuścił Rosję. Osiedlił się we Francji, gdzie uzyskał obywatelstwo.

Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Francji przez hitlerowskie Niemcy w 1941 roku udało się malarzowi uciec do Stanów Zjednoczonych. Jego azyl w Ameryce zorganizował dyrektor MoMA Alfred H. Barr Jr., który osobiście załatwił umieszczenie nazwiska Chagalla na liście artystów uciekających przed nazistowskimi prześladowaniami w Europie. Tam z dużym sukcesem sprawdził się jako projektant scenografii i kostiumów do spektakli operowych.
W okresie II wojny światowej jego jasny i optymistyczny styl ustąpił miejsca nastrojowi smutku i melancholii.

Do Francji powrócił w 1948 roku. Najpierw osiedlił się w Paryżu, a następnie kupił dom w Vence (na południu Francji, niedaleko Nicei).
Po śmierci żony Belli, Chagall związał się z gospodynią Virginią Haggard McNeil. Z tego związku przyszedł na świat syn David. Po kilku latach Virginia zostawiła Chagalla dla innego artysty fotografa.
W 1952 roku artysta ożenił się po raz trzeci – z Valentine Brodsky.

W okresie spędzonym na Południu Francji powstają dzieła, charakterystyczne dla stylu Chagalla. Artysta przyjmuje zlecenia z rożnych części Francji, ale też świata. Wówczas powstają słynne witraże w Metz, Reims, a także w Jerozolimie, czy w Nowym Jorku. W Operze Paryskiej tworzy słynne freski, a także w Operze w Nowym Jorku.

Bardzo niewielu artystom udało się za życia wystawiać w Luwrze; Georges Braque był pierwszym ze swoim dziełem Martwa natura z harfą i skrzypcami. Chagall, wraz z innymi artystami, Salvadorem Dali, Pablo Picasso i Edgarem Degasem, rozpoczął swoją artystyczną podróż od kopiowania dzieł dawnych mistrzów właśnie w Luwrze.
W 1973 powstało muzeum Chagalla w Nicei.
Artysta zmarł w 1985 roku we Francji, w Saint-Paul-de-Vence, dożywając 98 lat. Chagall był słynnym malarzem, grafikiem, rzeźbiarzem i ceramikiem. W jego twórczości widać wyraźne wpływy środowiska, w którym się wychował – tradycji chasydzkich Żydów.

Stylistyka jego prac znajduje się na pograniczu ekspresjonizmu, surrealizmu i symbolizmu. Widać u Chagalla również wpływy kubizmu. Dominującą kolorystykę obrazów stanowią błękity, zielenie i czerwienie. Malarz operował delikatną, falistą linią, oddającą nierealne kształty fantastycznych stworzeń. Tworzył światy z pogranicza snu i jawy, pełne kolorów i magii.

Chagall stworzył również wspaniałe grafiki (np. ilustracje do bajek La Fontaine’a i Starego Testamentu), witraże w katedrze Metzu, plafon w operze paryskiej, dekoracje ceramiczne w kościele w Assy itp.

W 2017 roku praca Chagalla, Les Amoureux (Kochankowie), została sprzedana za oszałamiającą kwotę 28,5 miliona dolarów w nowojorskim Sotheby’s. Sotheby’s twierdził, że obraz zawiera w sobie dwie największe pasje Chagalla; Bella i Paryż.

Dołącz do FB, aby śledzić ciekawostki z życia artystów – LINK DO FACEBOOKA
Zobacz prace artystów w Galerii Sztuki Quintessence (C-Chagall) – LINK DO GALERII
Wzbogać swoje wnętrze, zainwestuj w sztukę – LINK DO AUKCJI