Mojżesz Kisling

La Rotonde

Tytuł: Kawiarnia La Rotonde
Autor: Mojżesz Kisling
Technika: litografia barwna
Oprawa: Tak, srebrna rama, za szkłem
Sygnowany na matrycy p. d. Kisling
Wymiary: w św p-p.: 27,5 x 34 cm, 52 x 42 cm (z oprawą)
Stan zachowania: bardzo dobry
Certyfikat autentyczności
Z teki: Paris, Provence, Gitans

Category: Tag:
Share:

Kawiarnia „La Rotonde” otwarta w 1911 była „Foyer des artistes” ośrodkiem artystów, o których troszczył sie Victor Libion zwany „Papą Libon”. Ściany kawiarni pokrywały płótna Chagalla, Picassa, Modiglianiego oraz wielu innych. „Libion zakazywał swoim kelnerom namawiania do konsumpcji, dlatego też można tam było siedzieć godzinami nad kosztującą jedynie dwadzieścia centymów café-crème. […] Czasami zatrudniał Kislinga, ze względu na jego sylwetkę, jako ochroniarza. Krytyk Andre Salmon pisał „jego klienci natychmiast zostawali jego przyjaciółmi. Jego elegancki autorytet działał na większość trudnych osobowości. Kawiarnia zwana była plażą Montparnasse’u gdyż jej tarasy były nasłonecznione większość dnia. Przebywali tam Pablo Picassa, Georg Braque, Juan Grisa, Louis Marcoussis (Ludwik Markus), Henryk Hayden, Amadeo Modligliani.

Mojżesz Kisling (1891 – 1953). W latach 1907-11 studiował malarstwo w krakowskiej ASP u Józefa Pankiewicza. Za jego radą, wraz z Szymonem Mondszajnem, wyjechał na dalsze studia do Paryża. Tam jego twórczością zainteresowali się krytycy André Salmon i Adolf Basler, otrzymał też stypendium od anonimowego mecenasa z Rosji. Nazywany był „księcia Montparnasse’u ze względu na koligacje towarzyskie i sukcesy finansowe. Przyjacielskie relacje łączyły go z polskimi twórcami: Tadeuszem Makowskim, Eugeniuszem Zakiem, Ludwikiem Markusem, Romanem Kramsztykiem i Melą Muter. Za udział w walkach Legii Cudzoziemskiej w czasie I wojny światowej otrzymał obywatelstwo francuskie. Ranny podczas bitwy pod Clarency odbył w 1916 roku rekonwalescencję w Hiszpanii. W czasie II wojny światowej wstąpił do armii francuskiej. W 1940 przez Hiszpanię i Portugalię wyjechał do Nowego Jorku. Po wojnie ok. 1946 wrócił do Sanary-sur-Mer. Był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Ecole de Paris lat międzywojennych. Miał wiele wystaw indywidualnych, w wystawach zbiorowych za granicą uczestniczył często jako artysta polski. Był jednym z czołowych reprezentantów École de Paris skupiającej przybyłych z Europy Środowo-Wschodniej i Rosji artystów żydowskiego pochodzenia. „We wczesnej fazie twórczości Kislinga z lat 1912-18 znalazła wyraz fascynacja sztuką Cezanne’a; w martwych naturach i pejzażach artysta syntetyzował i geometryzował bryły, spiętrzał plany kompozycyjne, wprowadzał podwyższony punkt widzenia zacieśniający przestrzeń obrazową. (…) Pod wpływem kontaktów z kubistami malował południowo-francuskie pejzaże o geometryzującej stylistyce zapożyczonej z obrazów Picassa i Braque’a z ok. 1909 roku. Poszukiwał formuły dekoracyjności, w której zsyntetyzowane bryły architektoniczne współgrają z organicznymi formami natury. (…) W pejzażach ujmował kształty sylwetowo, zaś barwom nadawał intensywność porównywalną z fowistyczną paletą. W latach 1917-18, prócz widoków z Saint-Tropez, które cechowała rozbielona paleta i eteryczność, powstawały krajobrazy o pogłębionej ekspresji ewokowanej przez gamę ostrych, mocnych, kontrastowo zestawionych barw; te graniczące z abstrakcją, stężone w wyrazie kompozycje malowane były impastowo, ukośnymi pociągnięciami pędzla. Niektóre widoki portów z żaglówkami i opustoszałym nadbrzeżem nawiązywały do poetyki „malarstwa metafizycznego”. W pejzażach Kisling nawiązywał także do szesnastowiecznych schematów kompozycyjnych, przedstawiając krajobrazy rozległe, budowane kulisowo, o sugestywnie oddanej głębi przestrzennej” – Irena Kossowska.